A PREDOMINANZA DI U CONFUCIANISME in u XV sèculu

Hits: 506

Prufessiunale TAN, HA VAN

    sutta lu Tran1in particulare in u seculu XIV, Confucianisti attaccò Buddisimu implacabilmente. Cù l'avventu di u Le2, Confucianismu cullò à a predominanza per diventà l'ideulugia ortodossa di a classe dirigente. Era a pietra angulare per tutte l'istituzioni pulitiche è suciale.

   U tippu di Confucianismu chì hà influitu u Corte di u Le è u gentry in generale era un Song varietà cunnisciuta in generale cum'è Neo-Confucianismu. Era carattarizatu da teorii propugnate da Cheng Hao, Cheng Yi e Zhu Xi. Neo-Confucianisti anu interessatu à e categurie ontulogiche cume li (spiritu o dirittu) è qi (materiale), a quali si avvicinavanu incessantemente per spiegà e relazioni suciali è a moralità. Invucavanu li, o "mandatu di u celu»Per difende u suciale esistente
ordine.

    Confucianisti vietnamiti, trà elli Ngo Si Lien3, Autore di Dai Viet Su Ky Toan Thu or Storia completa di Grande Viet, sò stati fortemente influenzati da u Neo-Confucianista duttrina. Rè Le Thanh Tong2, in e parolle di un altru confucianu, Fate Nhuan4, era ben versatu in a teoria di li. E vutate sò state fatte duie volte à l’annu, in primavera è in autunno, à Confuciu5 è i so dece discìpuli6. L'offerta hè stata à Van Mieu7 - u Tempiu di Literatura - in a capitale naziunale di Thang Long8. Dapoi u 1465, a pratica hè stata aduttata in altri lochi.

   L'influenza di u Confucianismu hè stata cunsiderata assai in l'educazione. In 1426, mentri e so truppe si stavanu chiudendu annantu à l'esercitu invasore di u Marzu ,. ming, Le Lai9 hà urganizatu un esame di mandarino à u so postu di cummandu à Bo De De in u distrittu di oghji Gia Lam, Hanoi. I candidati sò stati invitati à scrive un "Lettera Chjamata à u Ming in Dong Quan per rende«. Trenta d'elli sò passati.

    In 1428, subitu dopu à a so incarnazione, rè Le Loi2 urdinatu a creazione di scole in tutte e parte di u paese. Quoc Tu Giam7 (Culleghju Naziunale) in a capitale naziunale era l'istituzione educativa più altu. Un altru esame hè statu fattu l'annu dopu, ma i regulamenti ùn sò stati firmati finu à u regnu di u Rè Le Thai Tong2. Da tandu l'esaminazioni sò stati fatti ogni sei anni, in trè round. U primu seria statu purtatu in e pruvince à selezziunà Cung si (bachelors). Un secondu esame seguitu in u prossimu annu chjamatu u Hoi esame, à traversu, chì Tien si (medici) saria sceltu. À l'ultima volta, u Dinh esame, u rè stessu sceglia i trè medichi principali, Trang nguyen, Bang nhan e Tham hoa.

    In u so turnu, rè Le Thanh Tong2 prevista à a cunduzione di esaminazioni triennali. Hà stabilitu ancu regule più strette in terra.

    Per ghjucà u rolu di Confucianisti, u Le hà istituitu i cerimonii di xung danh (annunziu di u listinu di i premii) è di vinh quy (ritorni triunfali di laurei à i so lochi nativi). U nomi di i medichi seria immortalizatu in steli à Van Mieu7.

    In generale, l'educazione era menu esclusionista sottu Le2, è l'accessu hè statu ancu datu à i cumuni. Tuttavia, ogni paesi duvia risponde per u bè cumportamentu di i so candidati (Mo ket huong thi) è i candidati avianu da dà un cuntu detallatu di i so sfondi per trè generazioni (Cung Khai Tam Dai). E persone ligate à i criminali o intrattenenti sò stati impediti da tutte l'esame.

    I studienti eranu amparatu u Quattru Libri5 e Cinque Classici5 cum'è Zhu XiI libri di filosofia è storia. Quessi eranu i libri da i quali i temi eranu derivati ​​per esami. In questu modu ùn ci era micca spaziu per l'iniziativa persunale è i studienti chì miravanu solu à l'onori accademici avianu da esse conformi strettamente à i ditti confucianisti.

    Cù u surghjenti di u naziunalisimu chì hà seguitu a vittoria annantu à u ming l'invasione, i Confucianisti anu vistu una necessità di mudificà cuncetti Confucianisti per fà li più adattati à i valori tradiziunali. Questu hè chjaru da i cuncetti di Nhan (umanesimu) è Sensu (fidilità) avanzatu da Nguyen Trai. Buddisimu e Taoisimumalgradu avè persu u so ascendance, era luntanu da l'estinzione. A so esistenza hè stata mantinuta in campagna. Ancu à a corte ci era un gran numeru di devoti Buddisti. Per a so parte, Confucianismu ùn hà fattu alcun tentativu seriu di cacciate l'altre credenze. Rè Le Thanh Tong2, un passaghju cunfucianistu, ancu chjamatu à u Phap Van Dea10 at Tempiu Dau11 à u scopu di invucà a pioggia.

NOTES:
Tran Dinastia (1225-1400: 175 anni). 
2  Le Dinastia (1428-1527: 100 anni): Hau Le dinastia: Le So, Le Trung Hung - u nome naziunale: Dai Viet - a capitale: Dong Kinh (nome anticu: Thang Long), cumprese 14 re: Le Thai To (Le Loi - 1429-1433: 4 anni), Le Thai Tong (1433–1442: 9 anni), Le Nhan Tong (1442–1459: 17 anni), Le Thien Hung (1459-1460: 1 annu), Le Thanh Tong (1460–1497: 37 anni), Le Hien Tong (1497–1504: 7 anni), Le Tuc Tong (1504-1505: 6 mesi), Le Uy Muc (1504–1509: 5 anni), Le Tuong Duc (1509–1516: 7 anni), Le Quang Tri (1516: 3 mesi), Le Chieu Tong (1517–1522: 5 anni), Le Bang (1518-1519: 2 anni), Le Do (1519: 2 mesi), Le Xuan (1522–1527: 7 anni). Questu era u grande è d'oru u feudalismu vietnamita; Dai Viet florì in tutti l'aspetti (ecunomicu, culturale, artisticu, suciale, educativu, militare, ...); u territoriu hè statu ampliatu (unitu cù a terra di Bon Man (Muang Phuan), Chiem Thanh). 
3 Ngò Sĩ Liên (吳士 連 - 1400-1499) hè natu in u Đan Sĩ paesi, ha Dong, Hanoi, era un storicu vietnamianu di a Dinastia Lê2 - hà participatu à u Lam Sơn rivolta di Lê Lợi, hà guadagnatu u titulu di Doctorat (Dottore) è cusì diventatu ufficiale in a corte reale di trè imperatori successivi Le Thai Tong (1434-1442), Le Nhan Tong (1442-1459) è Le Thanh Tong (1460-1497), hè statu numinatu Direttore di l'Uffiziu Naziunale per a Storia Storica (Viện Quốc sử) in u 1473. Hè più cunnisciutu per esse u principale compilatore di u Đại Việt sử ký toàn thư - un voluminu di 15 (quyển) libru - a so divisione di a storia di u Vietnam in dui periodi principali, hà postu tutti l'eventi accaduti prima di a creazione di u Đinh Dinastia in Dischi periferali (Ngoại kỷ) mentre u tempu indipendente da u Đinh Dinastia (10th seculu) à a creazione di u Dinastia Lê in 1482 hè statu narratu in Prughjetti basichi (Bản kỷ) - una cronaca cumpleta di a storia di u Vietnam è u più anticu registru storicu ufficiale di una dinastia vietnamita chì ferma oghje. Sin'à avà, Ngò Sĩ Liên hè sempre cunsideratu unu di i più impurtanti figuri di l'istoriografia di u Vietnam.

... Aghjurnendu ...

BAN U TU
5. 2020

DA:
◊ Fonte: A Faczione di Vietnam. Ha Van Tan. thegioipublishers.vn, 2018. Immagine; wikimapia.org.
◊ Tutte e citazioni è l'immagine seppia presentate sò state stabilite da BAN TU THU - thanhdiavietnamhoc.com.

(Accolta hà visitatu 2,535, visita di 1 oghje)