CHỮ NÔM o l'Attica Scritta Vietnamita è i so Contributi Passati à a Letteratura Vietnamita - Seczione 1
Hits: 1486
Nguyễn Khắc-Kham*
Ch ô Nò (Chữ 'script,' è nôm / nam 'sud, vietnamita') hè u nome datu da i vietnamiti à unu di i so dui sistemi antichi di scrittura creati da a mudificazione di i caratteri cinesi. Hè stata chjamata cusì, à u cuntrastu à u menu di Chữ Hán o di u scrittore Han Chinese1 è à Chữ Nho o a scrittura di eruditi confucianisti vietnamiti. In l'ultima connotazione, significa u demotico or script vulgari in Vietnam tradiziunale.2
U Scrittu Nascita di Nom**
A data di a so invenzione ùn hè micca stata oramai stabilita oltre a cuntruversia. Secondu Ngò Thì Nhậm 吴 時 任 (1726-1780) "A nostra lingua naziunale hè stata più usata da Thuyên. "3 Ghjovi fù Nguyễn U Thuyên 阮 詮, un studiusu chì hà campatu à a fine di u XIIImu seculu, sottu à u Trần Dinastia. «Hà ricivutu u so dutturatu sottu u regnu di l'Imperatore Trần Thài Tôn 陳 太 宗 (1225-1257). In u vaghjimu di u 1282, mentre tenia u postu di Ministru di Ghjustizia, hè statu urdinatu da l'Imperatore Trần Nhân Tôn 陳 仁 宗 per scrive un missaghju à un crocodile chì era venutu à u fiumu rossu. Dopu chì a so scrittura alluntanò l'animali, l'imperatore li hà permessu di cambià u so nome di famiglia Nguyễn 阮 à Saldatura 韓, perchè hè statu accadutu prima incidente in Cina à u pueta-eruditu Hàn Yu 韓 愈 (768-824). L'anecdota hè stata relatata in Khâm định Việtsử Thông-giàm Cương mục 欽 定 越 史 通 鑑 綱 目, b.7 p.26a4 secondu a quale, Hàn Thuyên era qualificatu per a scrittura Shih fu, è assai persone pigliavanu mudellu dopu ad ellu.5
In basa di sti fatti, Hàn Thuyên era riclamatu esse l'invintatore di Ch ô Nò. Tale era l'opinione di P. Pelliot6 e H. Masperu. L'ultimi chì anu sparte P. PelliotL'opinioni, anu citatu ancu una stele scuperta in Hộ Thanh sơn, Ninh Binh pruvincia, Vietnam di u Nordu.7 Sta stella portava un'inscription datata di l'annu 1343 è annantu à u quale si puderianu leghje vinti nomi di paesi è vugnali in Vietnam Ch ô Nò.
L'ipotesi sopra ùn hè stata accettata senza riserva da altri studiosi. Nguyễn vedn Tố presumibule chì Ch ô nm avianu probabilmente esistutu appena à a fine di l'ottavu seculu quandu u titulu di Bố Cai Ðại Vương 布 蓋 大 王 (Babbu è mamma di u populu) hè stata data da u so successore è da i so sughjetti à Phùng Hưngchì, in u 791, hà rinnuvatu u guvernatore cinese in seguitu è pigliatu Prutettatu di Annam.8 Tale era ancu l'opinione di Dươn Quellang Hàm in u so Storia breve di a literatura vietnamita.9
Una terza ipotesi hè stata avanzata in u 1932 da un altru eruditu vietnamita, Sở Cuồng, chì hà pruvatu à dimustrà quessa Ch ô Nò datata di Shih-Hsieh 士 燮 (187-226 AD.). I so argumenti si sò firmati principalmente nantu à una dichjarazione di un eruditu confucianista vietnamita sottu u regnu di l'Imperatore Tự-Ðức, cunnisciutu sottu u nome di Nguyễn vedè San 阮 文 珊 è u pseudonimu di Văn-Ða cư-sì 文 多 居 士. In u so libru intitulatu Ðại-Nam Quốc-ngữ 大 南 國 語, stu eruditu hà dichjaratu chì Shih Wang , hè statu u primu chì pruvò a traduzzione di i Classici Cinesi in vietnamita utilizendu i caratteri cinesi com'è simboli fonetichi per trascrive e parolle native vietnamita. Trà e difficultà chì tipicamente hà incontratu Shih Hsieh in i so tentativi, hà citatu dui esempi: sui chiu 雎 鳩, (l'osprey) è yang tao 羊 桃, (carambola è peach di salice), à quale ùn sapia micca chì tipu d'uccello è chì tipu di frutti pò currisponde à u vietnamita. SFRATELLO SOLE SORELLA Cuồng abbunatu Văn-Ða cư-sĩ's opinione, ancu s'ellu hà lamentatu chì questu autore ùn hà micca datu alcuna riferimentu à a so dichjarazione. A u so sustegnu, hà prisentatu i seguenti argumenti:
1) À u mumentu di Shih Hsieh, quandu i primi vietnamiti fecenu studii cinesi, puderanu capiscenu solu per via di a lingua vietnamita è i so maestri Chinesi anu da avè aduprà tali caratteri cinesi cum'è chì anu soni simili à e parolle vietnamite per insignà i vietnamiti à leghje alcuni caratteri cinesi. Per d 'altra banda, postu chì i soni è i simbuli chinesi ùn puderanu micca trascrive tutte e parolle native vietnamita, i studienti vietnamiti allora devianu avè pruvatu à cumpiendu i vacanti cumminendu inseme diverse cumpunenti di i caratteri chinesi per furmà novi caratteri in basa di tali principii. di scrittura cinese cum'è Hsiai shêng, chiah chieh, e hui-i. Hè in questu modu chì Ch ô Nò era prubabile d'esse cuncipitu.
2) In più, Shih Hsieh era nativu di Kuang-Hsin 廣 信, induve, secondu u Ling wai tai ta 嶺 外 代 答, da Chu ch'u Fei 嶺 外 代 答, sottu a Cantatu , ci era esistitu da i tempi più remoti, un scrittore lucale assai simili à u vietnamita chữ Nôm. Per i casi, ([1] = picculu) è ([2] = tranquillità).
[due]: [due]:
3) I dui vietnamiti 布 Bố, babbu è 蓋 Cai, mamma chì si trova in u titulu postumu di Bố-Cài ÐạiVương guaratu Phùng-Hưng eranu storicamente e prime evidenza per l'usu di chữ Nôm à u VIIIu seculu. In seguitu, sottu à u Ðinh, Ðại Cồ Việt, u nome ufficiale di u Vietnam allora includeva ancu un caratteru nôm 瞿 Cồ. Sottu u Trần ci era un usu assai cumunu di Ch ô Nò cumu palesa a pratica di u ministru di a Corte chjamata Hành Khiển , chì facìa annunzià decreti riali cun Chữ nôm per fà li megliu cunnosci da a pupulazione.10
Tutti i punti di vista cume appena spiegati sopra anu ognunu qualchi punti boni. Tuttavia, qualchissia hè abbastanza autoritariu per esse aduttatu cum'è cunclusivu à a data di l'invenzione di Chữ nôm.
In fattu, Ch ô Nò, luntanu da esse cuncipitu da un individuu qualchì volta in a storia vietnamita, deve esse piuttostu cunsideratu cum'è u pruduttu di parechji seculi d'elaborazione paziente è oscura. Tale hè a cunclusione più raghjunata ghjunghje soprattuttu da studiosi abbastanza recenti di trattà di ricerca Ch ô Nò.
Cumu definitu prima, Ch ô Nò era custituitu essenzialmente da l'adattazione vietnamita di i caratteri cinesi prestiti. In seguitu, a so invenzione puderia esse realizata solu in una fase quandu a cunniscenza di i caratteri chinesi era stata abbastanza diffusa in Vietnam.
I primi vietnamiti chì cumandavanu l'usu di i caratteri chinesi eranu uni pochi intellettuali intellettualmenti sinicizzati. Cosa era u casu cun Lý-Tiến 李 進, Lý Cầm 李 琴, Trương Trọng 張 重 (seculu II d.C.). Più tardi, alcuni di sti intellettuali sò ghjunti à fà puetterie è puetere in prosa in cinese dopu i mudelli cinesi. Cosa era u casu cun Phùng Ðái Tri 馮 戴 知 chì u compostu pueticu hè statu elogiatu da l'imperatore cinese Kao Tsu of T'ang (618-626), Khương Công Phụ 姜 公 輔 una prosa-poesia di quale si pò ancora truvà in l'antologia cinese.11
Duranti u periodu da u Han à u T'ang certi Ch ô Nò i patroni puderanu esse cuncepiti per rapprisintà alcune parole native in particulare i nomi di lochi, persone è tituli ufficiali in Vietnam. Solu uni pochi di resti di sti tentativi sò sussisti finu à ora.
Tali sò 布 Bố e 蓋 Cai trascritti da dui caratteri cinesi chì a lettura vietnamita hè simili à i soni di e duie parolle native vietnamite currispondenti.
Da u X seculu à u XIIIe seculu, seppuru i vietnamiti avissenu guadagnatu a so indipendenza naziunale da Cina, l'scrittura chinesa hà sempre guadagnatu un privilegiu exclusivu rinfurzatu da u sistema di esame di u serviziu civile tippu dopu u sistema chinois.12 Per questa ragione, l'intellettuali vietnamiti anu continuatu à sprimà i so penseri è sentimenti in caratteri cinesi. Non solu e puesie, prosapoetrie è registrazioni storiche, ma ancu editti reali, memoriale di i Re, leggi è regolamenti ecc ... sò stati scritti in caratteri cinesi. Tuttavia, tutti questi scritti vietnamiti in a scrittura cinese pudianu esse stati micca listessi à quelli di i primi intellettuali vietnamiti menzionati sopra. A forma era cinese ma a sustanza era vietnamiana. In un altru rispettu, vari generi di letteratura cinese in cui i scrittori vietnamiti anu provatu e so mani eranu acquisizioni definitive per a prossima literatura vietnamita Chữ Nòm. In quantu à u Scrittu Nôm hè soprattuttu preoccupatu, l'usu ufficiale di i dui Nòm caratteri 蓋 Bố e 蓋 Cai tornu in l'ottavu seculu è quellu di u Nòm parsunaghju Cồ à u Xesimu seculu sò indicazioni ghjustificate chì certi mudelli di Chữ Nòm sò stati cuncepiti da i vietnamiti à u più tardu di l'ottavu à u X seculu.
Oltre tali caratteri nôm cum'è Bố, Cai, Cồ, altri puderanu esse stati creati annantu à i stessi periodi tramindui da u foneticu è da l'usu semanticu di i caratteri cinesi. Per esempiu, e parolle native vietnamita một (unu), E ta (Iò, noi) sò rispettivamente trascritti da i caratteri cinesi è cù a so lettura fonetica. Parolle native vietnamita, ca, cấy, ruộng, bếp sò rispettivamente trascritti da i caratteri cinesi 耕, 稼, 田, 灶, è cù a so lettura semantica.13 In quantu à altri mudelli più raffinati di Chữ Nòm cume quelli stampate nantu à a basa di i principii di a scrittura cinese hui-i e hsieh-shêng, sò stati inventati solu dopu, probabbilmente dopu chì i Sinos-vietnamiti anu pigliatu una forma definitiva.14
Per sintetizà, Ch ô Nò ùn hè statu inventatu durante a notte per mette à dispusizione di Hàn Thuyên per a scrittura di poesia è di prosa ma u so prucessu di furmazione duverà esse allungatu durante parechji seculi, à partesi di u VIII seculu prima di ghjunghje un certu gradu di cumplimentu sottu Bare . Hè statu dopu mejoratu successivamente da i so utenti da u pera, à u Nguyễn prima di righjunghjini una relativa fixità in poemi narrativi tali populari cume Kim Vân Kiều 金 雲 翹 e Lục Vân Tiên 蓼 雲 仙 etc ...
... cuntinuà in a sezzione 2 ...
VE MORE:
◊ CHỮ NÔM o l'Attica Scritta Vietnamita è i so Contributi Passati à a Letteratura Vietnamita - Seczione 2.
◊ CHỮ NÔM o l'Attica Scritta Vietnamita è i so Contributi Passati à a Letteratura Vietnamita - Seczione 3.
NOTES:
1 Việt Hán Từ Ðiển Tối Tân 越 漢 辭 典 最 新, Nhà sách Chin Hoa, Saigon 1961, pagina 549: Nôm = 喃 字{意 印 < 南 國 的 字 >}.
2 Việt Nam Tự Ðiển, Hội Khai-Trí Tiến-Ðức Khởi-Thảo, Saigon Hanoi, Văn Mới 1954. 370: Nôm = Tiếng nói thông thường của dân Na Vớữm Viớớữm thông.
3 Ngò Thì Nhậm 吳 時 任, Hải Ðông chí lược " 海 東 誌 略 ".
4 Nguyễn Ðình Hoà, Chữ Nôm, U Sistema Demoticu di Scrittura in Vietnam, Revista di a Società Orientale Americana. Volume 79, Numeru 4, Dicembre di u 1959. Pagina 271.
5 阮 詮 海陽 青 林人善 為 詩賦 人 多 效 之後 為 國 音 詩 曰 韓 律 者 以此 [Nguyen Thuyen di u distrittu di Thanh Lam, pruvincia di Hai Duong, era bonu in a puesia, assai persone anu imitatu è dopu hà scrittu u puema naziunale.] ( 欽 定 越 史 通鑑 綱目).
6 P. Pelliot, "Première étude sur les sources Annamites de l'histoire d'Annam. " BEFO t. IV, pagina 621, nota.
7 H. Maspero, "Etudes sur la phonétique historique de la langue Annamite. Les initiales”BEFO, t. XII, n ° 1, pagina 7, nota 1.
8 Nguyễn Văn Tố "Phan Kế Bính Việt Hán Văn Khảo, Etudes sur la littérature Sino-Annamite 2 edit"(Hanoi, Editions du Trung-Bắc Tân Văn, 1930 in 8, 175 p.) BEFO, t. XXX, 1930, n ° 1-2 Janvier-Juin, pp 141-146.
9 Dương Quảng Hàm, Việt Nam Văn-Học Sử-Yếu, in lần thứ bảy, Bộ Quốc Gia Giáo Dục, Saigon 1960 pagina 101.
10 Sở Cuồng, "Chữ nôm với chữ Quốc Ngữ. " Nam Phong, No 172, Mai 1932, pp. 495-498.
11 Nguyễn Ðổng Chi, Việt Nam Cổ Văn Học Sử, Hàn Thuyên, Hanoi, 1942, pp. 87-91.
12 A prima sessione di esame di u serviziu civile in Vietnam data di u 1075 sottu Lý Nhân Tôn (1072-1127). Vede Trần Trọng Kim, Việt Nam Sử Lược, in lần thứ Nhất Trung Bắc Tân Văn, Hanoi 1920, pagina 81.
13 Nguyễn Quang Xỹ, Vũ Văn Kính, Tự-Ðiển Chữ Nòm, Trung Tâm Học Liệu, Saigon 1971.
14 H. Maspero, "Le dialecte de Tch'ang Ngan", BEFO, 1920. Mineya Toru, 三 根 谷 徹, 越南 漢字 音 の 研究 [Nghiên cứu âm đọc chữ Hán ở Việt Nam], 東洋 文庫, 昭和 47 年 3 月 25日.
NOTES:
* Nguyễn Khắc Kham (23/12/1910, Hanoi - ), pen-names Lãng Xuyên è Lãng Hồ, prufissore Emeritu, pussede una Licenza ès-Lettres (Sorbona, Francia, 1934) è una Licenza in Droit (Facultà di Dirittu, Parigi, 1934), insegnatu à Gia-Long, Thăng-Long, Văn-Lang, Hoài-Ðức (Scoli secundari privati), è Chu Văn-An (Liceu publicu) à Hanoï (1937-1946), insegnatu à l'Università di Hanoi, Facultà di Lettere (1952-1954), è Pétrus Ký è Chu Văn-An (Cumenti High School publici) in Saigon, prufissore à l'Università di Saigon, Facultà di Lettere è Facultà di Pedagogia (1954-1967), era prufissore di visita à l'Università di Studi Strangeri in Tokyo (1967-1973), servitu cum'è Investigatore Visitatore in u Seminariu Ostasiatisches, Francoforte (1966-1967), è cum'è direttore in funzione di l'Istitutu di Ricerche Storiche; Direttore di l'Affari Culturali; Sicritariu Generale di a Cummissione Naziunale Vietnamita per l'UNESCO; Direttore di l'Archivi Naziunali è di e Biblioteche, hè stata premiata a Medaglia per l'Educazione è a Cultura da u Ministeru di l'Educazione vietnamita, era un membru di u Cunsigliu di Cunsigliu di l'Asia Sud-Asiatica, un quartier internazionale, l'Università di l'Illinois meridionale (SIU) à Carbondale (1969-1974), hè stata successivamente Research Associate in u Centre for Studies of South and Southeast Asia and the Center for Southeast Asia Studies, University of California at Berkeley (1982-1991), hè stata membru di l'ISA (Scholars Indipendenti di l'Asia, una organizazione prufessiunale non lucrativa, micca partigiana), Berkeley, California in USA (1982-2000), è un membru di u Cunsigliu di i Cunsiglieri di l'Istitutu di Studi vietnamiti, Garden Grove, California (1982-oghje).
** U titulu di e sezzioni, i testi in grassu è l'immagine seppia presentata sò stati stabiliti da Ban Tu Thu thanhdiavietnamhoc.com
◊ Fonte: Istitutu di Studii Sino-Nom.
BAN TU THƯ
03 / 2020