A RICERCA DI I RECORDS GENEALOGICI di i dui personaggi illusori LY TOET è XA XE

Hits: 439

Profesore associatu, Dottore in Storia CUNCULA NGUYEN MANH
Nome di Nick: Un cavallu di bagaglii in u paesi di l'università
Nome di penna: scarabeo

Xa Xe : Sì tutti tenenu cun ostinazione u so chignon cum'è voi allora, maladetta! Tutti i barbieri morrianu.

Ly Toet: Sì ognunu hà un capeddu cume u vostru, allora, ancu s'ellu ùn u mantene micca obstinatu, tutti i barberi fussenu stanchi tuttu.

(oghjirivista n. 54 - Ngay nò's [Ngày Nay] sketch humoristic - Dumenica 11 aprile 1937 - P.209)

     Ly Toet [Lý Toét] e Xa Xe [Xã Xệ] sò un paru di personaggi inseparabbili. Hanu caratteri simili ma sò di stature diverse: Xa Xe [Xã Xệ] hè flabby (vede a imatge), pignata bellied, cù un chin barbulu, è un capu cum'è calva cume un coccu, chì hà solu un capelli unici di primavera coil.

     In quantu Ly Toet [Lý Toét], hè fugliatu cume un grue è magre cum'è una seppia secca, cù e so picche barbute spicche è u so bulbu d'agliu cume chignon. Ogni volta chì va Ly Toet [Lý Toét] porta sempre un vestitu naziunale è ùn mai falla purtà u so ombrello.

Titulu: Ly Toet Ly Toet [Lý Toét] sempre porta un vestitu naziunale
è mai manca à purtà u so ombrello

Titulu : Xa Xe's [Xã Xệ] figura estratta di Phong Hoa [Phong Hoá] (Manere è Custumi) rivista
- emissione n ° 95 datata u 27 d'aprile 1934 - Pagina 1.

Xa Xe [Xã Xệ] (dumandendu a vendita): Avete una pente di un dente in vendita? Aghju solu un capeddu. (Strattu da a rivista Oghje - numeru 59 publicatu u 16 di Maghju 1937 - pagina 331).

     I lettori di u Phong Hoa [Phong Hoá] (Manere è Custumi) A rivista settimanale à quell'epica sempre riunì cù 2 personaggi, chì eranu cusì candidati è arruinati, è chì parevanu regularmente cum'è dui fratelli uterini, nati in u Nordu. U Phong Hoa [Phong Hoá] A rivista settimanale era una rivista umoristica, publicata da u Tu Luc Van Doan [Tự Lực Văn Đoàn] (Gruppu Literariu autoportatu). Più tardi, quandu a rivista settimanale Phong Hoa [Phong Hoá] divintatu u Ngay nò [Ngày No] (U magazinu d'oghje), i dui personai anu dettu ancu ghjucà un rolu principali in quella rivista piuttostu famosa. A causa di stu fattu, è in quantu à l'esistenza di sti dui caratteri principali, i lettori è ancu di u Tu Luc Van Doan [Tự Lực Văn Đoàn] avia fattu un sbagliu quandu si riferisce à i dui artisti chì li anu passatu.

    Cusì, chì sapemu di u curriculum vitae di sti dui personaggi? Ricerca di l'urighjini pare esse qualcosa abbastanza interessante.

     À circa 70 anni fà, u Phong Hoa [Phong Hoá] A rivista settimanale avia organizatu un cuncorsu per disegnà schizzi comici. À questu tempu, autore Ma Figliolu - nome di penna di Le Minh Duc [Le minh Duc] - A Sra. Ai Lanhè [Ài Lan] fratellu è redactor capu di una famosa rivista settimanale satirica di u Sud, chì era un caricaturista assai talentu, avia mandatu un disegnu in u Nordu per participà à quella cumpetizione (*). Stu schizzo mostra Ly Toet [Lý Toét] e Xa Xe [Xã Xệ] stendu annantu à un ponte di pesu è sottu à ellu, si trova a seguente didatta:

"Xa Xe [Xã Xệ]: Ben Bac Ly (Mr. Ly): Se duvemu pisà allora divisi per dui, ùn ci sarà mancu di prublema!"

___________
(*Secondu TU KENH - Se duvemu rectificà l'identità di Ly Toet [Lý Toét] è Xa Xe [Xã Xệ] - giurnale Binh Minh [Bình Minh] (Down) - Saigon Mau Than [Sài Gòn Mậu Thân] Spring 1968 - p. 12.

     A differenza abbastanza grande trà i pesi di sti corpi di sti dui personaggi custituisce u comicu è a risa di una natura cusì innocente à questu tempu. Cumu puderia a divisa u pesu cumunu in dui? U sketch mintuatu avia vintu u primu premiu è hè statu publicatu nant'à a prima pagina di Phong Hoa (ignoremu u numeru di quella emissione). Da tandu, u destinu di sti dui personaggi in cuntrastu hè statu assai riunitu in l'altru - Simile à u film comic "Fatty è Skinny»Purtatu da Francia in u nostru paese in i 30 o 40 anni. E, ancu da quellu tempu, i dui personaggi Ly [Tuttu] e Xa [Per] avia statu sfruttatu da u Tu Luc Van Doan [Tự Lực Văn Đoàn] gruppu literariu, è u zitellu "Xa Xe”[Xã Xệ] Dopu à a nascita avia statu datu u nome di u so genitori adoptivu invece di u nome di u propiu babbu.

     Cum'è una funziunalità speciale, una quantità di lettori, avendu alcuni rudimenti di pittura, hà ancu inculpatu quelli dui parsunaghji ricchiosi, chì hà causatu l'orientalisti francesi à cunsiderarli cum'è rappresentanti di i cumuni vietnamiti.

     U scempiu di quellu numeru di "pittori amatori"Era centratu nantu à i tratti originali di i persunagi sopra menzionati - per esempiu anu tiratu u capu di Xa Xe [Xã Xệ] è l'hà fattu parchjarà i mutti di un porcu arrustitu. E 'era abbastanza ingeniosu quandu i capelli unichi accettati Xa Xehè [Xã Xệ] capu pari esattamente cum'è una cuda di porcu.

     In seguitu, in prestitu l'immagine detta, u Song [Vivendu] (Live) ghjurnale in prima Saigon [Sài Gòn] avia avutu una volta publicatu paragunatu publicistu À Vanhè [Tô Vân] capu cù u scogliu di a bella stella di filmu Tham Thuy Hang [Thẩm Thuý Hằng]. Questa manera cuntrastante di paragunà era stata aduprata da u pueta Tran Te Xuong [Trần Tế Xương]:

«Tren ghe ba dig ngoi dit vit
Duoi san ong Cu ngong dau rong"

(Nantu à u fucile a signora francese alzò u culo di anatra.

Giù in u cortinu, u licenziatu hà trascinatu u so capu di dragu).

- Avete vistu un porcu chì corre da sta mane?
- Innò, ti vecu solu avà!
(Revista Oghje - numeru 58 - Man and Affair - Dumenica u 9 di Maghju di u 1937 - pagina 305)

     Pittore Ma Figliolu [Ma Sơn] avia pigliatu Xa Xe [Xã Xệ] à Hanoi per fà cunnuscenza cù Ly Toet [Lý Toét], dunque quandu chjama à u Sudu, Xa Xe [Xã Xệ] avia pigliatu Ly Toet [Lý Toét] cun ellu. Per quessa, Ly Toet [Lý Toét] e Xa Xe [Xã Xệ] anu apparsu nantu à u Trao Phung [Trào Phúng] (Satìricu) rivista è u Cuoi Xuan [Cười Xuân] (A risa in primavera) rivista, cumu si mostranu seduti nantu à una matta è beie inseme. Ly Toet [Lý Toét] hà spesu un bevande per Xa Xe [Xã Xệ] è recitava Tan Da's [Tản Đà] puemi:

"Doi dang chan hay khong dang chan
Cat chen quynh rieng hoi ban tri am"

(A vita hè tantu disgraziata o micca cusì disgraziata

Raising the cup of wine delicious I dumandandu solu u mo amicu intimu à quessa).

Xa Xe [Xã Xệ]: Cum'è questu, noi cumpiendu u nostru duveru
Ly Toet [Lý Toét]: È avà pudemu darà ordini à i nostri giovani.
(Strattu da a rivista Oghje - numeru 60 publicatu u 23 di Maghju 1937 - pagina 351).

     A cuppa di vinu era risuscitata alta, è a mancanza di acqua era asciutta Xa Xehè [Xã Xệ] capu.

     A sillità cuntinuava à accumpagnà i dui parsunaghji chì andavanu in centru, è chì avia causatu Ly Toet [Lý Toét] falla un sbagliu postu chì, videndu un mantellu scartatu cù qualchi ganci sorgite da u stazzunaru, li avia sbagliati per i funghi è i voglivenu à purtassi à a casa per serve di titbiti.

     Comu una funziunalità speciale, esiste una imatge còmica abbastanza vulgaria, chì mostra una scena in quale Ly Toet [Lý Toét] porta una buttiglia à longu à compra u vinu. A strada, di colpu s'hè sentitu piscià è era circatu à circà un locu adattatu quand'ellu si trovava davanti à un signu di "no noisance". Dopu, hà apertu u tappu è pittò in u flacone mentre parlava à ellu stessu: "Cumu mi pò pruibisce: ùn sò micca pernottatu male affattu".

     L'idee è l'opinioni sopra citati appartene à l'autore Tu Kenh [Tu Kềnh], ma secondu a nostra cunsultazione alcune altre persone, a versione hè ben diversa, postu chì e persone cunsultate crèdenu Ly Toet [Lý Toét] e Xa Xe [Xã Xệ] sò stati creati da u pittore famosu tardu Nguyen Gia Tri (?) [Nguyễn Gia Trí] chì hà firmatu e so illustrazioni cù anagrammi cum'è Rigt o GTri (da u nome Gia Tri [Gia Trí]).

     Trà l'illustratori per u Phong Hoa [Phong Hoá] Rivista, oltri pittore Nguyen Gia Tri [Nguyễn Gia Trí], ci eranu ancu pittori À Ngoc Van [Tô Ngọc Vân] chì firmava i so nomi di penna Ai Mi [Aiu My] e À Tu [Tô Tử], è un altru pittore chì hà firmatu Figliolu Dong [Dong Son] - nome di scrittore Nhat Linh [Nhất Linh]. Cusì, chì a versione hè a più curretta, è duvemu aspittà l'opinione di i ghjurnalisti è di l'omi literari chì si cuncernanu per questi dui personaggi divertenti.

     A pudè rifilà cun noi stessi - a sbuchjassi cun u naività latente in noi stessi in una situazione chì u nostru paese hè cambiatu -, questu fattu esprime una forza, chì hè cum'è una arma segreta di autodefensa chì pussede mentre avemu da affruntà disgrazii, chì ùn ci permettenu micca mai esse sottumessi. Mentre cerca di novu per una migliore comprensione di i dui personaggi Ly Toet [Lý Toét] e Xa Xe [Xã Xệ], a nostra intenzione ùn hè micca di calamà queste ghjente chjave è facili, ma in realtà avemu l 'scopu di imità l' deportazione è a lingua è u tonu di burgesi sfumati chì vulianu amparà à agisce in modu gentile.

Ly Toet [Lý Toét]: - Hè vera chì site statu per amparà à natà, amparerai veramente prestu?
Xa Xe [Xã Xệ]: - Perchè?
Ly Toet [Lý Toét]: - Perchè avete un pallone- cum'è u ventre!
(Sicondu a Revista Oghje publicata in 1936-1937- Edizione N ° 75 - Pagina 718).

VE MORE:
◊ Versione vietnamita: Đi tìm "GIA PHẢ" của hai nhân vật ảo LÝ TOÉT và XÃ XỆ

(Accolta hà visitatu 2,131, visita di 1 oghje)